HISTORIJAT DINASTIJE HALIFA EMEVIJA I ABBASIJA DIO 21.

 Priredio: Nijaz SALKIĆ

Uvod

Historija me jako zanimala još iz doba moga odrastanja i djetinjstva. Posebno zanimanje pokazujem za islamsku povijest od ranog početka, pa kroz srednji vijek i sve do današnjih dana.

Cijela sadašnja situacija muslimana je u direktnoj vezi sa nastankom i funkcionisanjem islamske države i civilizacije. U nekoliko nastavaka, uz Allahovu pomoć ću podastrijeti osnivanje i trajanje dinastija Emevija i Abbasija iz knjige »Istorija islama«, od Besima Korkuta, izdane u Sarajevu 1935. godine.

DRUGI PERIOD

Prvi otsjek

Memalik (Memeluci)

648 – 923 (1250 – 1517)

Memalici Turci 648-784 (1251-1382). Kad se Memalici osiliše u Egiptu njihov starješina Izuddin Aj-bek zbaci posljednjeg ejubovićkog vladara Ešrefa Musa ibnu Jusufa i od tada vladahu Egiptom starješine Memalika. Oni također priznavahu abasovićke halife u Bagdadu, a poslije propasti bagdadskog hilafeta dovedu ih u Kairo.

Kako su za vlade Memalika u Egiptu trajali krstaški ratovi oni sa uspjehom odbijahu njihove navale i na koncu ih posve istisnuše iz Palestine i Sirije i zavladaše oni tim krajevima. Kada Tatari navališe na istočni dio islamske države i osvojiše Bagdad, krenuše prema Maloj Aziji i Siriji, ali ih Memalici razbiju u Siriji, te Tatari ne uđu u Egipat. Do godine 784 (1382) bijahu memalički vladari Turci, a spomenute godine Memalici Čerkezi preoteše vlast od Memalika Turaka.

Memalici Čerkezi 754-923 (1382-1517). Kada Memalici Čerkezi zbace posljednjeg turskog memaličkog vladara sultan Saliha, njihov starješina Zahir Sejfuddin Berkuk posta vladarom Egipta i Sirije i sve do osvojenja Egipta po sultanu Selimu vladahu Egiptom Memalici Čerkezi.

Predzadnji memalički čerkeski vladar Ešref Guri sklopi savez sa Iranskim šahom Ismailom protiv Osmanlija. Sultan Selim krenu sa ogromnom vojskom put Egipta. Ešref Guri izađe sa svojom vojskom prema Osmanlijama i u boju koji se razvi kod Halepa 922 (1516) pobijede Osmanlije, a Ešref Guri pade na bojnom polju. Memalički posljednji vladar Ešref Toman-baj vladaše Egiptom još samo nekoliko mjeseci, jer Sultan Selim, pošto osvoji Siriju i Palestinu, osvoji i Egipat i dokide vladavinu Memalika, a Egipat postade osmanlijskom pokrajinom 923 (1517).

Za vrijeme vladanja Egiptom Memalici sagrade nekoliko divnih džamija i zgrada, koje su i sada u ispravnom stanju, ali ipak podanici ne bijahu zadovoljni njihovom upravom, jer su često puta činili nasilja. 

U slijedećem nastavku, inšaAllah: Abasovići u Egiptu